Zo herken je de (innerlijke) waarschuwingssignalen van giftige relaties
Door Mjon van Oers
Heb je een relatie en twijfel je of het een gezonde verbinding is? Dan is het belangrijk om de waarschuwingssignalen te herkennen. “Elke relatie is anders en heeft een andere dynamiek, maar je kunt wel een aantal gemeenschappelijke kenmerken noemen van ongezonde, giftige relaties en de effecten daarvan op jezelf,” zegt narcisme-expert Mjon van Oers, auteur van Detox je liefdesleven. In dit artikel legt ze duidelijk uit waar jij op mag letten.
Een van de belangrijkste dingen die je kunnen wijzen op een giftige relatie is hoe je je voelt.
Liefdesrelaties spelen een zeer belangrijke rol in je leven. Ze geven richting aan je groei, evolutie, expansie en zelfrealisatie. Het is waarschijnlijk een van de belangrijkste drijvende krachten die ervoor kan zorgen dat je bergen kunt verzetten en succes bereikt of waardoor je juist degradeert en jezelf slecht kunt voelen. Hoe dan ook, het is duidelijk dat liefdesrelaties een erg grote invloed op je leven hebben. Het is dan ook belangrijk om naar je innerlijke waarschuwingssignalen te luisteren om te weten of jij een gezonde relatie hebt of niet.
Alle liefdesrelaties hebben moeilijke momenten, maar als je relatie je steeds meer energie kost in plaats van geeft, is het tijd om verder te gaan.
Giftige relaties brengen veel stress en onrust met zich mee. Emotionele onrust heeft invloed op bijna alle aspecten van wie je bent en hoe je wilt zijn: je stemming, je financiële situatie, je relaties met anderen, de kijk op jezelf… enzovoorts.
Deze effecten kunnen op hun beurt weer onrust en angstgevoelens veroorzaken. Deze (vaak onbewuste) angsten kunnen je op alle vlakken in je leven belemmeren. Natuurlijk is dit geen prettige realiteit om mee geconfronteerd te worden. Maar, omdat je niet iets kunt veranderen voordat je weet wat er mis is, heb je dit besef nodig wanneer je relatie ongezond is.
Lees ook: 25 tekenen dat je een ongezonde relatie hebt
Je innerlijke waarschuwingssignalen
Een van de belangrijkste dingen die je kunnen wijzen op een giftige relatie is hoe je je voelt. Je kunt je uitgeput en/of depressief voelen. Je hebt ook het gevoel dat de relatie je meer energie kost dan dat deze je oplevert.
Wanneer je een ongezonde relatie hebt:
- raak je uit balans;
- ben je fysiek vaak uitgeput;
- is je spiritualiteit ver te zoeken;
- heb je veel verzwakkende emoties;
- zie je alles donker in en is het leven zwaar.
Kortom, meestal ben je een wrak….
Je relatie zou een veilige thuishaven moeten zijn, niet een uitputtend slagveld. Het is één ding om te denken: ik kan het allemaal prima aan. Maar een blinde vlek en zwakte hebben niets te maken met liefdesrelaties. Deze relaties werken op een negatieve manier door in alle aspecten van je leven
Om het nog een beetje erger te maken: vaak weet je zelf niet wat je overkomt of hoe je weer verder kunt. Wanneer je je bewust wordt van deze tekenen en ze leert herkennen, dan kun je jezelf beschermen tegen het hartzeer wat dit met zich meebrengt.
Liefdesrelaties zijn bedoeld om je de betekenis van liefde te leren en het beste in je naar boven te halen, niet om iemand te worden die jij niet echt bent.
Waarschuwingstekens van een ongezonde relatie
Elke relatie is anders en heeft een andere dynamiek, maar je kunt wel een aantal gemeenschappelijke kenmerken noemen van ongezonde, giftige relaties en de effecten daarvan op jezelf. Het is een echte alarmbel wanneer je het gevoel hebt dat je niet jezelf meer bent. Identiteitsverlies is een veelvoorkomende zaak, omdat een giftige partner je ook daadwerkelijk steeds wil veranderen.
Een andere alarmbel is het wanneer je beperkt wordt in je vrijheden en in je doen en laten. Vertrouw op je intuïtie. Als iemand veelvuldig giftig controlerend gedrag vertoont, zouden er luide alarmbellen moeten afgaan.
Je kunt de onderstaande vragen beantwoorden om tot meer inzicht te komen:
- Is het alsof je elke dag een stukje meer van jezelf verliest?
- Ben je verdwaald in eenzaamheid, ook al ben je zelden alleen?
- Zit je gevangen in een relatie die je meer kost dan je ooit oplevert?
- Herken je jezelf niet meer vergeleken met wie je was voor de relatie?
- Is de liefde die je gaf grenzeloos, maar ontving je slechts weinig terug?
- Heb je het gevoel dat je dag na dag alles geeft, maar dat het nooit genoeg is?
- Heb jij je wensen en dromen opgegeven om je partner gelukkig te zien?
- Ben je slechts nog een schaduw van jezelf, gevangen in een cyclus van hoop en teleurstelling?
Als veel van het bovenstaande herkenbaar voor je is, dan ben je aan jezelf verplicht om toe te geven dat je relatie ongezond is. Je kunt jezelf niet beschermen door in de ontkenning te blijven, te beweren dat het allemaal wel meevalt, je het misschien niet goed ziet, dat ‘je te gevoelig bent’ of door het giftige gedrag van je partner goed te praten. Helaas bescherm je jezelf ook niet door te denken dat je die ander wel kunt veranderen. Je kunt alleen zelf veranderen.
Van koers veranderen
Als iemand zich in de liefde gedraagt op een manier die ongezond is – op een manier dat het je beperkt en schadelijk voor je is – dan mag je niet blind zijn voor deze acties. Je moet jezelf respecteren. Iemand die je herhaaldelijk pijn doet of misbruikt, je controleert en een gebrek aan respect toont, is schadelijk voor je. Respect voor jezelf betekent: handelen op een manier waarbij je jezelf beschermt en waarmee je je (eigen) waarde(n) behoudt.
Je kunt beslissen om jezelf te redden en jezelf te bevrijden van de ketenen van de giftige relatie. Vaak wacht je te lang tot er iets verandert. Je kunt je dan afvragen: wat probeert deze relatie mij nog te leren? Je moet dan vaak nog leren dat jouw geluk, welzijn en dromen op de eerste plaats moeten komen.
Detox je liefdesleven
De belangrijkste eerste stap is het verwerven van kennis over dit onderwerp; tegelijkertijd is kennis alleen niet voldoende - je moet de kennis ook begrijpen en toepassen. In het boek Detox je liefdesleven geeft Mjon van Oers je 11 sleutels om los te komen en te herstellen van giftige relaties.
Lees ook deze artikelen van Mjon van Oers over giftige relaties:
- Hoe vind je het geluk na een giftige relatie? Zo word je een magneet voor liefde!
- 25 tekenen dat je een ongezonde relatie hebt
- Ontdek de 7 verschillen tussen een gezonde en een ongezonde relatie
- De 15 waarschuwingssignalen: zo herken je op tijd een ongezonde relatie
Mjon van Oers is een toonaangevende autoriteit op het gebied van narcisme in relaties. Haar pioniersgeest levert transformerende publicaties op, waarmee ze al duizenden vrouwen én mannen geholpen heeft om te herstellen van narcistisch misbruik. Zij is sinds 1992 zelfstandig auteur en schrijft (ook) over bewegen, gezondheid, mens en relaties. Haar publicaties, onder andere over narcisme, verschenen in diverse tijdschriften, online artikelen, e-books en boeken. Mjon schrijft niet alleen, zij geeft ook workshops, lezingen en inspireert als trainer.
