Zo herken je signalen van overprikkeling (+ dit kun je ertegen doen!)
Door Mieke Lannoey
Hoe weet je nu als hooggevoelig persoon of hoogsensitieve High Sensation Seeker dat je overprikkeld bent? Mieke Lannoey, auteur van Nooit meer de oude, zet in dit artikel 6 alarmsignalen op een rij. Ook laat ze zien wat je zelf kunt doen om weer in balans te komen. “Chronische stress zoals langdurige overprikkeling zorgt ervoor dat je lichaam in een overlevingsstand terechtkomt. Misschien zonder dat jij je ervan bewust bent.”
Hoezeer je als High Sensation Seeker ook kunt genieten van momenten met anderen, je laadt hier niet van op.
Vechten of vluchten
Als hoogsensitieve High Sensation Seeker kun je zowel uit balans raken door overprikkeling als door onderprikkeling. Over het laatste schreef ik dit artikel. Een gebrek aan voedende levensprikkels kan voor High Sensation Seekers (HSS) een verborgen en danig onderschatte bron van stress vormen die je lichaam in een chronische freeze-toestand brengt.
Maar je kunt ook zoveel prikkels binnenkrijgen dat je overprikkeld raakt en in de schadelijke vecht- of vluchtmodus terechtkomt. Het is belangrijk om het verschil te leren (her)kennen tussen stress door onderprikkeling en stress door overprikkeling, zodat je weet hoe je jezelf weer in balans kunt brengen. Want onderprikkeling vraagt om een heel andere aanpak dan overprikkeling. Dit zijn de signalen waaraan ik zelf merk dat ik overprikkeld ben; tegelijkertijd benoem ik ook een aantal oorzaken van overprikkeling.
Herken jij deze signalen van overprikkeling?
- Onbalans in je agenda
Als HSS heb je sociale stimulansen en positieve prikkels even hard nodig als herstel- en verwerkingstijd. Wanneer er te veel sociale activiteiten op de agenda staan en te weinig tijd om ervan bij te komen, kun je voelen dat je langzaam maar zeker leegloopt. Hoezeer je als HSS ook kunt genieten van momenten met anderen, je laadt hier niet van op. Om bij te tanken heb je (reflecterende) tijd alleen nodig. - Te veel mentale tabbladen open
Wanneer je te veel tegelijk aan je hoofd hebt, ervaar je een soort mentale ‘error’ die chaos creëert. Je ziet door de bomen het bos niet meer. De innerlijke onrust die hiermee gepaard gaat, zorgt ervoor dat zowel je efficiëntie als je productiviteit afneemt. Hierdoor komen er alleen nog maar meer tabbladen open te staan, met als gevolg dat jij je nog moeilijker kunt focussen. - Geen ruimte voor anderen
Wanneer je overprikkeld bent, voel je je snel overvraagd. Je hebt simpelweg geen ruimte meer, ook niet voor anderen. Onverwacht bezoek of zelfs een onverwacht telefoontje – hoe lief je die persoon ook vindt – voelt aan als een inbreuk. Vreselijk vind je het. Innerlijk schreeuw je: laat me toch allemaal met rust! Je dient eerst de verbinding met jezelf te herstellen, voordat je weer kunt genieten van de verbinding met anderen. - Gemakkelijk in tranen uitbarsten
Je merkt pas echt dat je emmer vol zit als hij overloopt. Wenen kun je zien als een vorm van overlopen. Als je overprikkeld bent, schieten je ogen bij het minste vol met tranen. Door ze vrijuit te laten stromen kun je een gevoel van opluchting ervaren, alsof er letterlijk wat druk van de ketel wordt gehaald. - Een kort lontje
Chronische stress, zoals langdurige overprikkeling, zorgt ervoor dat je lichaam in een overlevingsstand terechtkomt. Wellicht zonder dat jij je ervan bewust bent. Je kunt de vecht- of vluchtmodus herkennen aan signalen als: lichtgeraakt zijn, weinig kunnen verdragen, je snel aangevallen voelen, dingen persoonlijk nemen, moeilijk kunnen loslaten en relativeren, gemakkelijker boos worden, impulsief uitvliegen tegen je geliefden… - Jezelf verdoven
Je hebt het gevoel dat je de grip op jezelf en je emoties kwijt bent. Mogelijk probeer je jezelf op een destructieve manier te reguleren, bijvoorbeeld door (meer) alcohol te drinken of afstompend lang tv te kijken. Het gevoel van ‘numbing’ of afvlakking dat daardoor ontstaat, laat je even ontsnappen aan je eigen hoofd. Maar het is niet de ontspanning waar je echt naar op zoek bent.
Me-time
Herken je de signalen van overprikkeling? Dan is het hoog tijd voor zelfzorg. Je hebt dringend behoefte aan schuldvrije me-time, reflectietijd, rust en ontspanning; maak hier bewust ruimte voor in je agenda. Je zult jezelf er dankbaar voor zijn! Daarnaast is het ook een geschenk voor je omgeving. De mensen om je heen krijgen er, vaak al na een paar dagen, een veel aangenamere versie van jou voor terug.
Nooit meer de oude
Nooit meer de oude van Mieke Lannoey is een boek over het leven na een burn-out. Waar velen het herstel van een burn-out als het eindpunt beschouwen, is het in werkelijkheid slechts het begin. Het begin van een nieuwe manier van leven en werken, die begint met te aanvaarden dat je nooit meer de oude wordt. Ze neemt je mee op haar persoonlijke zoektocht om vanuit de kern te veranderen en inspireert je met haar visie op wat wil ontstaan: een nieuwe maatschappij!
Lees ook deze artikelen:
Hooggevoeligheid: zo blijf je bij jezelf als HSP in contact met anderen
Overprikkeld? Zo maak je van je huis een energetische oplaadplek
Ben je snel overprikkeld? Zo verlaag je je energetische zwaartepunt
HSP & misofonie: hoe ga je om met geluidsgevoeligheid?
Schrijven is voor mij een manier om ervaringen te verwerken, verbanden te ontdekken, processen te duiden en inzichten te delen. Niet als coach, therapeut of academicus, wel als Mieke. Een mens die zich al (onder)zoekend een weg door het leven baant.
